PLAN NAWOŻENIA TUJ

 

Plan nawożenia tuj został opracowany z uwzględnieniem zróżnicowanych potrzeb roślin, z naciskiem na nawożenie organiczne. Warto pamiętać, że nawożenie organiczne jest często pomijane przez początkujących ogrodników, podczas gdy wyłączne stosowanie nawozów mineralnych może prowadzić do zasolenia gleby. Nawożenie organiczne jest bezpieczniejsze dla roślin, ale nawożenie mineralne jest również ważnym i nieodzownym elementem pielęgnacji.

Aby uniknąć nieporozumień, zalecam skoncentrowanie się na wariancie planu nawożenia, który najlepiej odpowiada warunkom i potrzebom tuj. Takie podejście pozwala uniknąć zamieszania oraz zapewnia skuteczność i harmonię w pielęgnacji roślin. Wszystkie warianty przedstawionych planów nawożenia są bardzo podobne, jednak różnice tkwią w szczegółach. To właśnie one decydują o zdrowiu i prawidłowym rozwoju roślin.

Poniżej znajduje się szczegółowy plan nawożenia tuj, który wskazuje, kiedy rozpocząć i jak kontynuować proces nawożenia, aby zapewnić roślinom optymalne warunki wzrostu i zdrowia.

Aby mieć większą wiedzę o nawożeniu, polecam przeczytać:

• W artykule: Nawozy? opisałem podstawowe nawozy organiczne i nawozy mineralne.
• W artykule: Nawożenie tuj? opisałem ogólne informacje o nawożeniu.

Nie wszystko, co pochodzi z organicznych źródeł, jest bezpieczne dla roślin!

Przykładem takiego źródła są zwierzęta dostarczające odchody, które służą często do nawożenia roślin. Odchodów nie powinno nazywać się nawozami organicznymi, ponieważ niepotrzebnie wprowadza to zamieszanie, zwłaszcza dla mniej zaawansowanych ogrodników. Aby np. odchody końskie, świńskie lub krowie awansowały do miana nawozu organicznego, muszą najpierw zostać przekompostowane i stać się obornikiem. Zastosowanie świeżych odchodów może narazić rośliny na poparzenie korzeni ze względu na bardzo wysokie stężenie azotu w formie amoniaku. Dodatkowo mikroorganizmy glebowe rozkładające te odchody zużywają dużo tlenu i mogą prowadzić do jego deficytu w glebie, co negatywnie wpływa na korzenie roślin, które również potrzebują tlenu do prawidłowego rozwoju. Ponadto patogeny chorobotwórcze mogą infekować rośliny, a zawartość nasion chwastów wprowadza do gleby niepotrzebną konkurencję o zasoby, co dodatkowo osłabia ich system korzeniowy.

Aby uniknąć tych problemów, zaleca się kompostowanie odchodów zwierzęcych przed ich zastosowaniem w ogrodzie przez przynajmniej 3 lata. Kompostowanie pozwala na stabilizację zawartości azotu, eliminację patogenów i rozkład nasion chwastów. W ten sposób uzyskuje się bezpieczny i wartościowy nawóz organiczny, który można używać bez ryzyka uszkodzenia roślin.

Poniższe plany nawożenia są bardzo podobne, jednak jak zawsze diabeł tkwi w szczegółach, dlatego proszę wybrać odpowiedni plan nawożenia dla swoich tuj.

I. NAWOŻENIE ROŚLIN SADZONYCH Z KORZENIAMI W WORKU JUTOWYM

1. Gleba uboga w składniki organiczne
2. Gleba bogata w składniki odżywcze

 

II. NAWOŻENIE ROŚLIN SADZONYCH, UPRAWIANYCH W DONICZKACH

1. Gleba uboga w składniki organiczne
2. Gleba bogata w składniki odżywcze

 

III. NAWOŻENIE STARSZYCH ŻYWOPŁOTÓW

1. Gleba uboga w składniki organiczne
2. Gleba bogata w składniki odżywcze

IV. BONUS: Wpływ mikroorganizmów glebowych (mikoryzy) na skuteczność nawożenia

 

 

I. NAWOŻENIE ROŚLIN SADZONYCH Z SYSTEMEM KORZENIOWYM ZAWINIĘTYM W WOREK JUTOWY (ROŚLIN BALOTOWANYCH)

 

Nawożenie należy zaplanować już przy sadzeniu roślin. Rodzaj nawozu wymieszanego z ziemią podczas sadzenia roślin będzie zależeć przede wszystkim od rodzaju systemu korzeniowego rośliny. Rośliny z korzeniami zawiniętymi w worek jutowy nie mają tak dobrze rozwiniętego systemu korzeniowego jak rośliny uprawiane w doniczkach i właśnie dlatego dla takich roślin stosujemy wyłącznie bezpieczne nawozy organiczne, nawożenie mineralne zaczynamy stosować później.

Aby zacząć nawożenie, należy zastanowić się najpierw, w jakiej glebie będą sadzone lub już posadzone są tuje:

 

1. Gleba uboga w składniki odżywcze

2. Gleba bogata w składniki odżywcze

 

 

1. Gleba uboga w składniki odżywcze

   To gleba, która w przeważającej części występuje w ogrodach i charakteryzuje się małą zawartością składników odżywczych oraz dużą przepuszczalnością wodną i jasnym zabarwieniem (Mutterboden, Muttererde). Rośliny rosnące w takiej glebie wymagają częstego nawożenia, gdyż woda wypłukuje składniki odżywcze do głębszych warstw podłoża. W skrócie, woda i składniki odżywcze nie będą zatrzymywane i dostępne w dłuższej perspektywie dla korzeni roślin, więc nawożenia roślin będzie trzeba wykonywać częściej.

 

• Pierwsze nawożenie podczas sadzenia tuj

  
  Pierwsze nawożenie rozpoczynamy tylko nawozem organicznym, a więc w momencie sadzenia (nie ma znaczenia, czy to jest jesień, czy wiosna), dodajemy do gleby np. wióry rogowe w proporcji 80 g na roślinę.

 

 

• Pierwsze nawożenie mineralne po posadzeniu tuj

  
  Pierwsze nawożenie mineralne dla roślin kopanych (balotowanych) wykonujemy w następnym roku po posadzeniu. Najlepiej jednak poczekać do dwóch lat, aby korzenie mogły się spokojnie rozwinąć, minimalizując ryzyko przenawożenia. Zaczynamy więc na przykład po 2 latach.

 

Jeśli rozpoczęliśmy nawożenie organiczne jesienią, nawóz mineralny należy dodać w marcu lub kwietniu. Natomiast w przypadku nawożenia organicznego rozpoczętego wiosną, nawóz mineralny stosujemy w połowie czerwca.

Nawozy mineralne zawsze stosujemy zgodnie z ich czasem rozkładu, który jest podany na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy). Ważne jest, aby dobrać odpowiedni czas rozkładu nawozu do terminu nawożenia. Proszę spojrzeć na grafikę poniżej dotyczącą terminów nawożenia.

Dalsze etapy nawożenia

Następne nawożenia organiczne wykonujemy co roku, podsypując rośliny wiórami lub mączką rogową. Wióry rogowe stosujemy jesienią, a mączkę rogową wiosną. Jeżeli stosujemy wióry rogowe jesienią, to nie dajemy mączki rogowej wiosną. O tym, dlaczego tak jest, opisałem więcej w artykule Nawozy?

Możemy również stosować różne oborniki, pamiętając o tym, że obornik zawiera dużo wapnia, a zatem dla roślin kwasolubnych, takich jak tuje, stosujemy obornik co 3/4 lata. W momencie stosowania obornika rezygnujemy z wiórów rogowych, ponieważ jeden nawóz wystarczy.

Jeśli rozpoczęliśmy nawożenie organiczne jesienią, nawóz mineralny należy dodać w marcu lub kwietniu. Natomiast w przypadku nawożenia organicznego rozpoczętego wiosną, nawóz mineralny stosujemy w połowie czerwca. Nawozy mineralne zawsze stosujemy zgodnie z ich czasem rozkładu, który jest podany na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy).

 

Nawóz jesienny

W tym momencie (a więc minimum w roku następnym a najlepiej po 2 latach od momentu sadzenia roślin kopanych - balotowanych) do nawożenia roślin wprowadzamy po raz pierwszy nawozy mineralne oznaczone jako specjalne nawozy jesienne - Nawóz jesienny!

Nawozy jesienne pomogą roślinom przetrwać zimę w dobrej kondycji. Nawożenie jesienne zaczynamy najwcześniej na przełomie września, a najpóźniej pod koniec października. Pamiętać należy, że nawozy jesienne nie mogą zawierać w swym składzie azotu (N). Są to specjalne mieszanki przygotowane z napisem 'Nawóz jesienny'. Późniejsze podsypanie nawozów azotowych może prowadzić do stymulowania roślin do dalszej fazy wzrostu, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń części zielonych w czasie zimy. Przy słabych glebach nawozimy tuje co roku.

 

2. Gleba bogata w składniki odżywcze

Opiszę krótko kilka rodzajów gleb (to ważna informacja), które będą zatrzymywać wodę oraz składniki odżywcze.

• Gleba torfowa: Jest bogata w materię organiczną, powstającą z rozkładających się szczątków roślinnych w warunkach wysokiej wilgotności i niskiego dostępu tlenu.

  Ma doskonałą zdolność zatrzymywania wody i składników odżywczych, co sprawia, że jest idealna do uprawy tuj wymagających wilgotnych warunków.
  Gleba torfowa jest zwykle kwaśna, co wpływa na dostępność składników odżywczych dla roślin.

• Gleba gliniasta: Jest to gleba o drobnoziarnistej strukturze, która dobrze zatrzymuje wodę, ale ma tendencję do gromadzenia się soli i może utrudniać odpływ wody.

  Dla tuj rosnących w takich warunkach nawożenie mineralne jest istotnym elementem, szczególnie w celu utrzymania prawidłowego poziomu azotu i fosforu w glebie.
  Należy jednak stosować nawozy w odpowiednich ilościach, aby nie doprowadzić do zasolenia gleby.

 

Nawożenie roślin kopanych (balotowanych) w glebie żyznej

• Pierwsze nawożenie organiczne: Rozpoczynamy w momencie sadzenia (bez względu na porę roku – jesień czy wiosna). Do gleby dodajemy np. wióry rogowe w proporcji 80 g na roślinę.

• Pierwsze nawożenie mineralne dla roślin kopanych (balotowanych) wykonujemy w następnym roku po posadzeniu: Najlepiej jednak poczekać do dwóch lat, aby korzenie mogły się spokojnie rozwinąć, minimalizując ryzyko przenawożenia. Zaczynamy więc na przykład po 2 latach i stosujemy nawozy co 2–3 lata.

Nawozy mineralne należy zawsze stosować zgodnie z ich czasem rozkładu, podanym na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy). Ważne jest, aby dobrać odpowiedni czas rozkładu nawozu do terminu nawożenia. Proszę spojrzeć na grafikę poniżej dotyczącą terminów nawożenia.

Dalsze etapy nawożenia organicznego i mineralnego po 3-5 latach

Następne nawożenie stosujemy po 3–5 latach od momentu sadzenia roślin. Tak, to nie pomyłka – rośliny sadzone w glebie żyznej mają dostęp do dużych ilości składników odżywczych i nie potrzebują dodatkowego nawożenia, które mogłoby im wręcz zaszkodzić.

Opiszę kilka potencjalnych problemów, które mogą wystąpić podczas nadmiernego nawożenia

Wprowadzenie zbyt dużej ilości nawozów organicznych:

Wprowadzenie zbyt dużej ilości nawozów mineralnych:

• Nadmiar soli mineralnych obniża zdolność roślin do pobierania wody, co może powodować ich więdnięcie i zamieranie.
• Nadmiar jednego pierwiastka (np. azotu) może blokować wchłanianie innych, takich jak potas czy magnez.
• Skoncentrowane składniki mineralne mogą uszkodzić korzenie, prowadząc do ich martwicy.
• Nadmiar nawozów, zwłaszcza azotanów, może przesiąkać do wód podziemnych, zagrażając środowisku.
• Nadmiar soli może negatywnie wpływać na życie organizmów glebowych, zmniejszając jej żyzność.

Dalsze etapy nawożenia

Następne nawożenia organiczne i mineralne możemy wykonywać razem, tzn. w tym samym roku, a następnie zrobić dłuższą przerwę wynoszącą 3–5 lat, po której ponownie zaczniemy nawożenie.

Wióry rogowe stosujemy jesienią, a mączkę rogową wiosną. Jeżeli stosujemy wióry rogowe jesienią, to nie dajemy mączki rogowej wiosną. O tym, dlaczego tak jest, opisałem więcej w artykule Nawozy?

Możemy również stosować różne oborniki, pamiętając o tym, że obornik zawiera dużo wapnia, a zatem dla roślin kwasolubnych, takich jak tuje, stosujemy obornik co 3/4 lata. W momencie stosowania obornika rezygnujemy z wiórów rogowych, ponieważ jeden nawóz wystarczy.

Jeśli rozpoczęliśmy nawożenie organiczne jesienią, nawóz mineralny należy dodać w marcu lub kwietniu. Natomiast w przypadku nawożenia organicznego rozpoczętego wiosną, nawóz mineralny stosujemy w połowie czerwca. Nawozy mineralne zawsze stosujemy zgodnie z ich czasem rozkładu, który jest podany na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy).

Nawóz jesienny!

W tym etapie do nawożenia roślin wprowadzamy po raz pierwszy nawozy mineralne oznaczone jako "specjalne nawozy jesienne".

Nawozy jesienne pomogą roślinom przetrwać zimę w dobrej kondycji. Nawożenie jesienne zaczynamy najwcześniej na przełomie września, a najpóźniej pod koniec października. Pamiętać należy, że nawozy jesienne nie mogą zawierać w swym składzie azotu (N). Są to specjalne mieszanki przygotowane z napisem 'Nawóz jesienny'. Późniejsze podsypanie nawozów azotowych może prowadzić do stymulowania roślin do dalszej fazy wzrostu, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń części zielonych w czasie zimy. W przypadku gleb żyznych nawożenie nawozem jesiennym należy przeprowadzać co 3–4 lata, naprzemiennie z innymi nawozami mineralnymi, aby w danym roku zastosować tylko jeden nawóz mineralny.

Rekomendacje dotyczące nawożenia

• Wióry rogowe stosujemy jesienią, a mączkę rogową wiosną – nie należy stosować obu nawozów jednocześnie.
• Obornik stosujemy co 3–4 lata, pamiętając, że zawiera dużo wapnia, więc dla roślin kwasolubnych (np. tuj) należy ograniczać jego ilość
• Przy nawożeniu jesiennym należy używać specjalnych nawozów jesiennych, które nie zawierają azotu.

 

 

II. NAWOŻENIE ROŚLIN SADZONYCH, WCZEŚNIEJ UPRAWIANYCH W DONICZKACH

 

Nawożenie należy zaplanować już na etapie sadzenia roślin. Rodzaj nawozu wymieszanego z ziemią podczas tego procesu zależy przede wszystkim od systemu korzeniowego rośliny. Rośliny uprawiane w doniczkach mają dobrze rozwinięty system korzeniowy, dlatego podczas ich sadzenia można stosować zarówno nawozy organiczne, jak i mineralne.

Określenie typu gleby przed nawożeniem

Przed rozpoczęciem nawożenia należy określić, w jakim typie gleby rosną lub będą rosły tuje

1. Gleba uboga w składniki organiczne

2. Gleba bogata w składniki odżywcze

1. Gleba uboga w składniki organiczne To gleba, która w przeważającej części występuje w ogrodach i charakteryzuje się małą zawartością składników odżywczych oraz dużą przepuszczalnością wodną i jasnym zabarwieniem (Mutterboden, Muttererde). Rośliny rosnące w takiej glebie wymagają częstego nawożenia, gdyż woda wypłukuje składniki odżywcze do głębszych warstw podłoża. W skrócie, woda i składniki odżywcze nie będą zatrzymywane i dostępne w dłuższej perspektywie dla korzeni roślin, więc nawożenia roślin będzie trzeba wykonywać częściej.

• Pierwsze nawożenie podczas sadzenia tuj

Wiosną lub jesienią

• Dodajemy do gleby wióry rogowe w ilości 80 g na roślinę
• Możemy również zastosować nawóz mineralny, pamiętając o dopasowaniu do pory roku:
• Wiosną stosujemy nawozy zawierające azot (N).
• Jesienią wybieramy nawozy jesienne, które nie zawierają azotu. Są one oznaczone jako „Jesienny nawóz dla iglaków”.

Ważne: Nie powinno się stosować jednocześnie nawozów organicznych i mineralnych.

Kolejne nawożenia po posadzeniu

Pierwsze nawożenie po posadzeniu roślin należy wykonać najwcześniej w następnym roku, ale zaleca się poczekać do dwóch lat. Dzięki temu korzenie zdążą się rozwinąć w nowym środowisku, co zmniejsza ryzyko przenawożenia.

• Jeśli nawożenie organiczne rozpoczęto jesienią, nawóz mineralny stosujemy w marcu, kwietniu następnego roku.
• Jeśli nawożenie organiczne rozpoczęto wiosną, nawóz mineralny stosujemy najpóźniej w pod koniec czerwa.

Nawozy mineralne należy zawsze stosować zgodnie z ich czasem rozkładu, podanym na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy). Ważne jest, aby dobrać odpowiedni czas rozkładu nawozu do terminu nawożenia. Proszę spojrzeć na grafikę poniżej dotyczącą terminów nawożenia.

Dalsze etapy nawożenia na glebie ubogiej w składniki odżywcze

Kolejne nawożenie przeprowadzamy co roku, stosując naprzemiennie nawozy organiczne i mineralne

• Jesienią stosujemy wióry rogowe

• Wiosną stosujemy mączkę rogową

Jeżeli jesienią zastosowano wióry rogowe, wiosną należy zrezygnować z mączki rogowej, aby uniknąć nadmiaru składników odżywczych.

Zasada stosowania nawozów

• Jesienią stosujemy nawóz organiczny, wiosną mineralny.
• Jeśli zastosowaliśmy nawóz organiczny wiosną, nawóz mineralny wybieramy na czerwiec, dopasowując go do długości rozkładu (np. 2-3 miesiące).

Dzięki temu nawozy będą się wzajemnie uzupełniały, minimalizując ryzyko przenawożenia lub zasolenia gleby.

Stosowanie obornika

Obornik można stosować co 3–4 lata, pamiętając, że zawiera on dużo wapnia. Dla roślin kwasolubnych, takich jak tuje, należy ograniczyć jego użycie. Podczas stosowania obornika rezygnujemy z innych nawozów organicznych, np. wiórów rogowych – jeden nawóz w zupełności wystarczy.

Nawożenie jesienne
Po dwóch latach od posadzenia można rozpocząć stosowanie nawozów jesiennych. Te specjalne mieszanki pomogą roślinom przetrwać zimę w dobrej kondycji.

Nawozy jesienne stosujemy od końca września do końca października. Pamiętajmy, że nawozy jesienne nie mogą zawierać azotu (N). Wybierajmy produkty oznaczone jako „Jesienny nawóz”. Stosowanie nawozów azotowych w tym okresie może prowadzić do pobudzania wzrostu roślin, co z kolei naraża je na uszkodzenia w trakcie zimy. W przypadku gleb ubogich w składniki odżywcze tuje należy nawozić co roku.

 

2. Gleba bogata w składniki odżywcze

Opiszę krótko kilka rodzajów gleb (to ważna informacja), które będą zatrzymywać wodę oraz składniki odżywcze.

 

• Gleba torfowa: Jest bogata w materię organiczną, powstającą z rozkładających się szczątków roślinnych w warunkach wysokiej wilgotności i niskiego dostępu tlenu.

  Ma doskonałą zdolność zatrzymywania wody i składników odżywczych, co sprawia, że jest idealna do uprawy tuj wymagających wilgotnych warunków.
  Gleba torfowa jest zwykle kwaśna, co wpływa na dostępność składników odżywczych dla roślin.

 

• Gleba gliniasta: Jest to gleba o drobnoziarnistej strukturze, która dobrze zatrzymuje wodę, ale ma tendencję do gromadzenia się soli i może utrudniać odpływ wody.

  Dla tuj rosnących w takich warunkach nawożenie mineralne jest istotnym elementem, szczególnie w celu utrzymania prawidłowego poziomu azotu i fosforu w glebie.
  Należy jednak stosować nawozy w odpowiednich ilościach, aby nie doprowadzić do zasolenia gleby.

Pierwsze nawożenie podczas sadzenia tuj

Wiosną lub jesienią:

• Dodajemy do gleby wióry rogowe w ilości 80 g na roślinę

Możemy również zastosować nawóz mineralny, pamiętając o dopasowaniu do pory roku

• Wiosną stosujemy nawozy zawierające azot (N).
• Jesienią wybieramy nawozy jesienne, które nie zawierają azotu. Są one oznaczone jako „Jesienny nawóz dla iglaków”.

Ważne: Nie należy stosować jednocześnie nawozów organicznych i mineralnych. Decydując się na jeden rodzaj nawozu, należy wykluczyć drugi.

Kolejne nawożenia po posadzeniu

Następne nawożenie stosujemy po 3–5 latach od momentu sadzenia roślin. Tak, to nie pomyłka – rośliny sadzone w glebie żyznej mają dostęp do dużych ilości składników odżywczych i nie potrzebują dodatkowego nawożenia, które mogłoby im wręcz zaszkodzić.

Opiszę kilka potencjalnych problemów, które mogą wystąpić podczas nadmiernego nawożenia

• Nadmiar soli mineralnych obniża zdolność roślin do pobierania wody, co może powodować ich więdnięcie i zamieranie.
• Nadmiar jednego pierwiastka (np. azotu) może blokować wchłanianie innych, takich jak potas czy magnez.
• Skoncentrowane składniki mineralne mogą uszkodzić korzenie, prowadząc do ich martwicy.
• Nadmiar nawozów, zwłaszcza azotanów, może przesiąkać do wód podziemnych, zagrażając środowisku.
• Nadmiar soli może negatywnie wpływać na życie organizmów glebowych, zmniejszając jej żyzność.

Dalsze etapy nawożenia

Następne nawożenia organiczne i mineralne możemy wykonywać razem, tzn. w tym samym roku, a następnie zrobić dłuższą przerwę wynoszącą 3–5 lat,
po której ponownie zaczniemy nawożenie.

Wióry rogowe stosujemy jesienią, a mączkę rogową wiosną. Jeżeli stosujemy wióry rogowe jesienią, to nie dajemy mączki rogowej wiosną.
O tym, dlaczego tak jest, opisałem więcej w artykule Nawozy?

Możemy również stosować różne oborniki, pamiętając o tym, że obornik zawiera dużo wapnia, a zatem dla roślin kwasolubnych, takich jak tuje, stosujemy obornik co 3/4 lata. W momencie stosowania obornika rezygnujemy z wiórów rogowych, ponieważ jeden nawóz wystarczy.

Jeśli rozpoczęliśmy nawożenie organiczne jesienią, to nawóz mineralny należy dodać pod koniec czerwca. Natomiast w przypadku nawożenia organicznego rozpoczętego wiosną,
nawóz mineralny stosujemy pod koniec sierpnia. 

Nawozy mineralne należy zawsze stosować zgodnie z ich czasem rozkładu, podanym na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy). Ważne jest, aby dobrać odpowiedni czas rozkładu nawozu do terminu nawożenia. Proszę spojrzeć na grafikę poniżej dotyczącą terminów nawożenia.

Nawóz jesienny!

W tym etapie do nawożenia roślin wprowadzamy po raz pierwszy nawozy mineralne oznaczone jako "specjalne nawozy jesienne". Nawozy jesienne pomogą roślinom przetrwać zimę w dobrej kondycji. Nawożenie jesienne zaczynamy najwcześniej na przełomie września, a najpóźniej pod koniec października.

Pamiętać należy, że nawozy jesienne nie mogą zawierać w swym składzie azotu (N). Są to specjalne mieszanki przygotowane z napisem 'Nawóz jesienny'.
Późniejsze podsypanie nawozów azotowych może prowadzić do stymulowania roślin do dalszej fazy wzrostu, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń części zielonych w czasie zimy. 

Rekomendacje dotyczące nawożenia

• Wióry rogowe stosujemy jesienią, a mączkę rogową wiosną – nie należy stosować obu nawozów jednocześnie.
• Obornik stosujemy co 3–4 lata, pamiętając, że zawiera dużo wapnia, więc dla roślin kwasolubnych (np. tuj) należy ograniczać jego ilość.
• Przy nawożeniu jesiennym należy używać specjalnych nawozów jesiennych, które nie zawierają azotu.

 

 

III. NAWOŻENIE STARSZYCH ŻYWOPŁOTÓW

 

Nawożenie starszych żywopłotów można zacząć, stosując nawożenie organiczne i mineralne. Rośliny mają już duże korzenie, a więc bez obaw o ich uszkodzenie można dokarmiać rośliny.

Aby zacząć nawożenie, należy rozgraniczyć, w jakiej glebie rosną tuje:

1. W glebie ubogiej w składniki organiczne

2. W glebie bogatej w składniki odżywcze

1. Gleba uboga w składniki organiczne 

   To gleba, która w przeważającej części występuje w ogrodach. Charakteryzuje się małą zawartością składników odżywczych, dużą przepuszczalnością wodną i jasnym zabarwieniem (Mutterboden, Muttererde). Rośliny w takiej glebie będą wymagały częstego nawożenia, gdyż woda będzie wypłukiwać składniki odżywcze do głębszych warstw podłoża. W skrócie, woda i składniki odżywcze nie będą zatrzymywane i dostępne w dłuższej perspektywie dla korzeni roślin. Takie nawożenie będzie trzeba robić częściej.

• Pierwsze nawożenie przeprowadzamy wiosną, zaczynając od nawożenia organicznego, np. mączką rogową, w dawce 80 g na roślinę.

 

• Jeśli planujemy nawożenie jesienią, zamiast mączki rogowej stosujemy wióry rogowe. Choć oba nawozy mają podobny skład, różnią się czasem rozkładu i terminem zastosowania.

Wióry rogowe aplikujemy jesienią, ponieważ rozkładają się powoli, co sprawia, że rośliny korzystają z uwalnianych składników odżywczych dopiero wiosną.
Jest to możliwe dzięki ich długiemu okresowi rozkładu. Z kolei mączka rogowa rozkłada się znacznie szybciej, dlatego jej zastosowanie jesienią jest nieefektywne – do wiosny deszcz i wilgoć wypłukują większość składników odżywczych z gleby. Natomiast użycie mączki rogowej wiosną skutecznie zasila rośliny w trakcie sezonu wegetacyjnego.

Warto zaznaczyć, że błędne stosowanie tych nawozów, np. mączki rogowej jesienią, może przynieść odwrotny efekt i nie dostarczyć roślinom potrzebnych składników.
To częsty błąd, który zamiast pomóc, szkodzi roślinom. Reasumując: Mączka rogowa stosujemy wiosną a wióry rogowe tylko jesienią.

Obornik

Możemy również stosować różne oborniki, pamiętając o tym, że obornik zawiera dużo wapnia, a zatem nie wolno go stosować częściej niż co 3-4 lata dla roślin kwasolubnych, takich jak tuje. W momencie stosowania obornika rezygnujemy z wiórów lub mączki rogowej, ponieważ jeden nawóz wystarczy.

Następnym krokiem na glebach nie urodzajnych, słabych jest nawozenie mineralne które dopełni nawozenie organiczne.

• Jeżeli zaczęliśmy stosować nawożenie organiczne jesienią, to nawóz mineralny dodajemy na przełomie marca i kwietna.
• Jeżeli zaczęliśmy stosować nawożenie organiczne wiosną, to nawóz mineralny dodajemy na przełomie czerwca.

Nawozy mineralne należy zawsze stosować zgodnie z ich czasem rozkładu, podanym na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy). Ważne jest, aby dobrać odpowiedni czas rozkładu nawozu do terminu nawożenia. Proszę spojrzeć na grafikę poniżej dotyczącą terminów nawożenia.

Warto wprowadzić nawożenie jesienią

Ostatnie nawożenie to nawożenie roślin jesienią, które pozwoli roślinom przetrwać zimę w dobrej kondycji. Nawożenie jesienne zaczynamy najwcześniej na przełomie września, a najpóźniej pod koniec października.

Pamiętać należy, że nawozy jesienne nie mogą zawierać w swoim składzie azotu (N). Są to specjalne mieszanki przygotowane z napisem 'Nawóz jesienny'. Późniejsze podsypanie nawozów azotowych może prowadzić do stymulowania roślin do dalszej fazy wzrostu, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń części zielonych w czasie zimy. Przy słabych glebach nawozimy tuje co roku.

 

2. Gleba bogata w składniki odżywcze

Opiszę krótko kilka rodzajów gleb (to ważna informacja), które będą zatrzymywać wodę oraz składniki odżywcze.

 

• Gleba torfowa

  
  Jest bogata w materię organiczną, powstającą z rozkładających się szczątków roślinnych w warunkach wysokiej wilgotności i niskiego dostępu tlenu. Ma doskonałą zdolność zatrzymywania wody i składników odżywczych, co sprawia, że jest idealna do uprawy tuj wymagających wilgotnych warunków. Gleba torfowa jest zwykle kwaśna, co wpływa na dostępność składników odżywczych dla roślin.

• Gleba gliniasta

  
  Jest to gleba o drobnoziarnistej strukturze, która dobrze zatrzymuje wodę, ale ma tendencję do gromadzenia się soli i może utrudniać odpływ wody. Dla tuj rosnących w takich warunkach nawożenie mineralne jest istotnym elementem, szczególnie w celu utrzymania prawidłowego poziomu azotu i fosforu w glebie. Należy jednak stosować nawozy w odpowiednich ilościach, aby nie doprowadzić do zasolenia gleby.

Pierwsze nawożenie: Pierwsze nawożenie zacząć najlepiej wiosną lub jesienią.

• Dodajemy do gleby wióry rogowe w ilości 80 g na roślinę
  

• Możemy również zastosować nawóz mineralny, pamiętając o dopasowaniu do pory roku:

Jeśli planujemy zacząć nawożenie jesienią, zamiast mączki rogowej stosujemy wióry rogowe. Choć oba nawozy mają podobny skład, różnią się czasem rozkładu i terminem zastosowania.

Wióry rogowe aplikujemy jesienią, ponieważ rozkładają się powoli, co sprawia, że rośliny korzystają z uwalnianych składników odżywczych dopiero wiosną. Jest to możliwe dzięki ich długiemu okresowi rozkładu. Z kolei mączka rogowa rozkłada się znacznie szybciej, dlatego jej zastosowanie jesienią jest nieefektywne – do wiosny deszcz i wilgoć wypłukują większość składników odżywczych z gleby. Natomiast użycie mączki rogowej wiosną skutecznie zasila rośliny w trakcie sezonu wegetacyjnego.

Warto zaznaczyć, że błędne stosowanie tych nawozów, np. mączki rogowej jesienią, może przynieść odwrotny efekt i nie dostarczyć roślinom potrzebnych składników.
To częsty błąd, który zamiast pomóc, szkodzi roślinom. Reasumując: Mączka rogowa stosujemy wiosną a wióry rogowe tylko jesienią.

Ważne: Nie należy stosować jednocześnie nawozów organicznych i mineralnych. Decydując się na jeden rodzaj nawozu, należy wykluczyć drugi.

Następne nawożenie stosujemy po 3–5 latach od momentu pierwszego nawożenia. Tak, to nie pomyłka – rośliny sadzone w glebie żyznej mają dostęp do dużych ilości składników odżywczych i nie potrzebują dodatkowego nawożenia, które mogłoby im wręcz zaszkodzić.

Opiszę kilka potencjalnych problemów, które mogą wystąpić podczas nadmiernego nawożenia

• Nadmiar soli mineralnych obniża zdolność roślin do pobierania wody, co może powodować ich więdnięcie i zamieranie.
• Nadmiar jednego pierwiastka (np. azotu) może blokować wchłanianie innych, takich jak potas czy magnez.
• Skoncentrowane składniki mineralne mogą uszkodzić korzenie, prowadząc do ich martwicy.
• Nadmiar nawozów, zwłaszcza azotanów, może przesiąkać do wód podziemnych, zagrażając środowisku.
• Nadmiar soli może negatywnie wpływać na życie organizmów glebowych, zmniejszając jej żyzność.

Dalsze etapy nawożenia

Następne nawożenia organiczne i mineralne możemy wykonywać razem, tzn. w tym samym roku, a następnie zrobić dłuższą przerwę wynoszącą 3–5 lat, po której ponownie zaczniemy nawożenie. Wióry rogowe stosujemy jesienią, a mączkę rogową wiosną. Jeżeli stosujemy wióry rogowe jesienią, to nie dajemy mączki rogowej wiosną. Możemy również stosować różne oborniki, pamiętając o tym, że obornik zawiera dużo wapnia, a zatem dla roślin kwasolubnych, takich jak tuje, stosujemy obornik co 3/4 lata. W momencie stosowania obornika rezygnujemy z wiórów rogowych, ponieważ jeden nawóz wystarczy.

Jeśli rozpoczęliśmy nawożenie organiczne jesienią, to nawóz mineralny należy dodać na przełomie marca i kwietnia. Natomiast w przypadku nawożenia organicznego rozpoczętego wiosną, nawóz mineralny stosujemy na przełomie czerwca. 

Nawozy mineralne należy zawsze stosować zgodnie z ich czasem rozkładu, podanym na opakowaniu (np. 2, 3 lub 6 miesięcy). Ważne jest, aby dobrać odpowiedni czas rozkładu nawozu do terminu nawożenia. Proszę spojrzeć na grafikę poniżej dotyczącą terminów nawożenia.

Nawóz jesienny

Nawóz jesienny warto stosować w odstępach 3–5-letnich, pamiętając, aby stosować go naprzemiennie z innymi nawozami mineralnymi. Jeśli rośliny rosną w glebie żyznej, dobrą praktyką ogrodniczą jest różnicowanie sposobu dostarczania składników odżywczych w kolejnych latach. Nawozy jesienne pomogą roślinom przetrwać zimę w dobrej kondycji.

Nawożenie jesienne zaczynamy najwcześniej na przełomie września, a najpóźniej pod koniec października.
Pamiętać należy, że nawozy jesienne nie mogą zawierać w swym składzie azotu (N). Są to specjalne mieszanki przygotowane z napisem 'Nawóz jesienny'.
Późniejsze podsypanie nawozów azotowych może prowadzić do stymulowania roślin do dalszej fazy wzrostu, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń części zielonych w czasie zimy.

Rekomendacje dotyczące nawożenia

• Wióry rogowe stosujemy jesienią, a mączkę rogową wiosną – nie należy stosować obu nawozów jednocześnie.

• Obornik stosujemy co 3–4 lata, pamiętając, że zawiera dużo wapnia, więc dla roślin kwasolubnych (np. tuj) należy ograniczać jego ilość.

• Przy nawożeniu jesiennym należy używać specjalnych nawozów jesiennych, które nie zawierają azotu.

 

PODSUMOWANIE PUNKTU II – WAŻNE! Stosując nawozy, zawsze należy zachować ostrożność i dokładnie czytać zalecenia producentów na opakowaniach. Często zdarza się, że opakowania różnych nawozów wyglądają bardzo podobnie, a ignorowanie informacji na etykiecie może prowadzić do poważnych problemów. Nawet niewielkie różnice w składzie nawozów lub dawkach ich aplikacji mogą wpłynąć negatywnie na rośliny. Nawożenie jest kluczowym elementem pielęgnacji roślin, wspierającym ich zdrowie, co z kolei sprzyja odporności na choroby i szkodniki. Jednak nieumiejętne nawożenie może wyrządzić wiele szkód. Najważniejsza zasada to pamiętać, że nawet najlepsze porady specjalisty mogą nie być idealne dla każdej rośliny. Opracowując plan działania, bazowałem na swoim wieloletnim doświadczeniu i wiedzy o fizjologii roślin, ale równie istotna jest obserwacja roślin po zastosowaniu nawozów. To one same pokażą, czy efekty są pozytywne, czy negatywne. Reakcja roślin na nawożenie nie zawsze jest natychmiastowa, dlatego warto uzbroić się w cierpliwość. Efekty prawidłowego nawożenia stają się widoczne dopiero po pewnym czasie, co wymaga systematyczności i dokładnej analizy ich potrzeb.

IV. BONUS: Wpływ mikroorganizmów glebowych (mikoryzy) na skuteczność nawożenia

 

Jak mikoryza wpływa na nawożenie

• Zwiększona przyswajalność fosforu: Fosfor, jeden z najważniejszych makroskładników, jest trudny do pobrania przez rośliny w naturalnych warunkach, zwłaszcza w glebach zasadowych. Grzyby mikoryzowe rozkładają związki fosforu i przekształcają je w formy łatwiej dostępne dla tuj.

• Większa odporność na stres: Rośliny wspomagane mikoryzą są bardziej odporne na stres wodny i zasolenie gleby, co może ograniczać potrzebę stosowania dodatkowych nawozów lub środków ochronnych. Mikoryza pomaga roślinom lepiej przetrwać okresy suszy, ponieważ zwiększa powierzchnię korzeni odpowiedzialnych za absorpcję wody.

• Poprawa struktury gleby: Mikroorganizmy poprawiają strukturę gleby, zwiększając jej porowatość i napowietrzenie. Dzięki temu gleba lepiej zatrzymuje wodę i składniki odżywcze, co z kolei ogranicza konieczność stosowania nawozów syntetycznych i nawozów w większych dawkach.

• Ograniczenie potrzeby nawozów syntetycznych: Dzięki symbiozie z grzybami mikoryzowymi rośliny mają dostęp do większej ilości składników odżywczych. W efekcie można zredukować ilość nawozów sztucznych, co nie tylko chroni środowisko, ale również zapobiega nadmiernemu zasoleniu gleby, które jest częstym problemem przy nadmiarze nawozów mineralnych.

Czy mikoryza zastąpi nawożenie