I. JAK NAWOZIĆ TUJE

 

Tuje, choć są stosunkowo mało wymagające, wymagają regularnego nawożenia, aby zachować zdrowy wygląd i intensywny zielony kolor. Oto szczegółowe wskazówki, które warto uwzględnić:

1. Rodzaj nawozu

Nawozy granulowane: Są łatwiejsze w aplikacji, a ich działanie jest długotrwałe. Zaleca się ich stosowanie raz na kilka tygodni lub według zaleceń producenta. Rozsyp je równomiernie wokół rośliny, pamiętając, by unikać kontaktu z łodygą.

Nawozy płynne: Dzięki swojej formie szybciej dostarczają składniki odżywcze do roślin. Nadają się szczególnie w okresach, gdy tuje potrzebują szybkiego wsparcia, np. po przesadzeniu lub w okresie intensywnego wzrostu. Przygotuj roztwór zgodnie z instrukcją i podlej nim rośliny.

2. Dawkowanie i bezpieczeństwo

• Zawsze przestrzegaj zaleceń producenta dotyczących dawkowania. Nadmiar nawozu może doprowadzić do uszkodzenia roślin, np. spalenia korzeni.
• W przypadku nawozów granulowanych upewnij się, że nawóz jest równomiernie rozsypany wokół tui, w odległości 10-15 cm od podstawy pnia. 
• Nawozy płynne należy przygotowywać w odpowiednich proporcjach i unikać polewania liści, aby zapobiec ich poparzeniu. 

3. Technika nawożenia

• Po zastosowaniu nawozu granulowanego warto delikatnie wcisnąć go w glebę lub przynajmniej obficie podlać teren wokół rośliny. Pozwala to uniknąć ryzyka spalenia korzeni przez skoncentrowany nawóz. 
• Nawozy płynne stosuj podczas podlewania, aby równocześnie nawodnić glebę. 

4. Podlewanie po nawożeniu

• Nawóz musi być przyswojony przez korzenie, dlatego po nawożeniu konieczne jest obfite podlanie roślin. Nie tylko przyspiesza to wchłanianie składników odżywczych, ale także zapobiega zaleganiu nawozu na powierzchni gleby, co mogłoby prowadzić do jej zasolenia. 

5. Sezonowe dostosowanie nawożenia

• Wiosną i wczesnym latem stosuj nawozy o wyższej zawartości azotu, który wspomaga wzrost i regenerację tui.
• Latem i jesienią wybieraj nawozy o obniżonej zawartości azotu, ale wzbogacone w fosfor i potas. Te składniki odżywcze wzmacniają korzenie i przygotowują rośliny do zimy. 

Pamiętaj, że systematyczność i odpowiedni dobór nawozu są kluczem do uzyskania zdrowych, intensywnie zielonych tuj. Dalsze szczegóły dotyczące nawożenia starszych żywopłotów oraz młodych roślin podczas sadzenia znajdziesz w kolejnych częściach artykułu. 

II. NAWOŻENIE STARSZYCH ŻYWOPŁOTÓW

 

Starsze żywopłoty z tuj wymagają regularnego nawożenia, aby zachować gęstość, intensywny zielony kolor oraz zdrowy wzrost. Kluczowym elementem jest odpowiednie dostosowanie rodzaju nawozów i terminów ich stosowania do potrzeb roślin w różnych porach roku.

1. Terminy nawożenia – kiedy nawozić tuje

Podział nawożenia na trzy etapy sezonowe pozwala dostosować składniki odżywcze do naturalnego cyklu wzrostu roślin:

• Wiosenne nawożenie (kwiecień – początek maja): Stosujemy nawozy bogate w azot, które wspierają intensywny wzrost i regenerację po zimie.
• Letnie nawożenie (lipiec): Kontynuujemy z nawozami o wysokiej zawartości azotu, aby wspierać rozwój zielonej masy, jednak zachowujemy umiar, aby nie przeciążać roślin.
• Jesienne nawożenie (wrzesień – październik): W tym okresie stosujemy nawozy typu PK, bogate w fosfor i potas, które przygotowują tuje do zimy i wspierają drewnienie pędów.

Uwaga! Nawozy azotowe (NPK) stosujemy wyłącznie do połowy sierpnia, aby uniknąć opóźnienia drewnienia pędów, co zwiększa ryzyko przemarzania zimą.

2. Nawozy mineralne – klucz do zdrowego wzrostu

Wiosna i lato: Najlepiej sprawdzają się nawozy wieloskładnikowe, takie jak Tannendünger – organiczno-mineralny nawóz przeznaczony specjalnie dla roślin iglastych.

Ten produkt

• Zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, w tym magnez (Mg), który zapobiega brązowieniu igieł. 
• Aktywuje życie glebowe i wspiera równomierny wzrost roślin.
• Dzięki długotrwałemu działaniu zapewnia odpowiednie odżywienie na wiele tygodni.

Więcej informacji oraz nasze ceny znajdują się w artykule Nawozy.

Jesień: Stosuj nawozy PK dostępne od połowy lipca, oznaczone jako „Nawóz jesienny do iglaków.”

Skład tych nawozów wspiera

• Wzmocnienie systemu korzeniowego.
• Odporność roślin na mróz i zimowe warunki.
• Zachowanie intensywnej barwy igieł przez zimę.

3. Nawozy organiczne – nie zapominaj o próchnicy

Nawożenie organiczne jest często pomijane, co prowadzi do nadmiernego zasolenia gleby i ryzyka suszy fizjologicznej u roślin. Stosowanie nawozów organicznych jest niezbędne dla:

• Wprowadzenia próchnicy, która poprawia strukturę gleby i zwiększa jej zdolność zatrzymywania wody.
• Wzbogacenia gleby w pożyteczne mikroorganizmy, które wspierają zdrowy wzrost roślin.

Wskazówka: Raz w sezonie podsyp ziemię wokół tuj podłożem torfowym lub ogrodniczym dedykowanym iglakom. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Ziemia ogrodowa.

4. Najważniejsze zasady nawożenia starszych żywopłotów

• Zawsze dostosowuj rodzaj nawozu do pory roku.
• Podlewaj rośliny po aplikacji nawozu, aby składniki odżywcze dotarły do korzeni i uniknąć zasolenia gleby.
• Pamiętaj o regularności nawożenia – 2-3 razy w sezonie to minimum dla starszych tuj.
• Stosowanie nawozów organiczno-mineralnych, takich jak Tannendünger, w połączeniu z nawozami organicznymi, pozwala osiągnąć najlepsze efekty.

Więcej informacji o dostępnych nawozach i ich cenach znajdziesz w artykule: Nawozy.

 

III. NAWOŻENIE TUJ PODCZAS SADZENIA WIOSNĄ I JESIENIĄ?

 

1. Tuje sadzone wiosną lub jesienią

• Wiosną: W przypadku tuj wykopywanych z gruntu i z przyciętym systemem korzeniowym rośliny naturalnie spowolnią przyrost masy zielonej, koncentrując się na odbudowie korzeni. Dlatego w pierwszym roku po posadzeniu nie należy stosować dużych ilości nawozów mineralnych typu NPK, choć konieczne jest zapewnienie odpowiedniego nawadniania.

Kluczowe zasady nawożenia wiosną:

• Jesienią: Jesienią rośliny przygotowują się do zimy, ograniczając wzrost. W tym czasie stosowanie nawozów mineralnych typu NPK jest niewskazane, gdyż:

 

Zalecenie: Stosuj jedynie bezpieczne nawozy organiczne, które wspomogą rośliny bez ryzyka przenawożenia.

W czasie sadzenia podajemy tylko bezpieczne nawozy organiczne! 

Dla mniej doświadczonych ogrodników mam dobrą wiadomość, nawozami tymi bez względu na ich ilość nie przenawozimy roślin, ponieważ pierwiastki zawarte w nawozach organicznych występują przede wszystkim w formie związków organicznych, które nie są bezpośrednio dostępne dla roślin. Związki te muszą być najpierw przekształcone do formy mineralnej, aby rośliny mogły z nich skorzystać, a więc jest to powolne i rozłożone w czasie pobieranie pierwiastków.

Nawozy mineralne typu NPK: Wszelkie nawozy mineralne NPK w czasie sadzenia nie są wskazane, a należy zacząć je podawać w następnym roku po posadzeniu!

Co oznacza termin "spalone korzenie", opisałem bardzo szczegółowo w bonusie pod spodem artykułu. Polecam przeczytać, gdyż termin ten dosłownie "oddaje" to, co dzieje z korzeniem rośliny.

2. Dlaczego warto stosować nawozy organiczne podczas sadzenia

 

Nawozy organiczne to doskonałe rozwiązanie dla ogrodników o różnym poziomie doświadczenia, ponieważ:

• Nie ma ryzyka przenawożenia roślin.
• Związki organiczne są stopniowo przekształcane w dostępne dla roślin formy mineralne, zapewniając długotrwałe działanie.

Przykłady nawozów organicznych

• Obornik koński: W proporcji 4-5 kg na 1 m².
• Kompost: Poprawia strukturę gleby i wspomaga życie biologiczne.

• Hornspäne (wióry rogowe):

Zalety nawozów organicznych

• Wspomagają życie gleby i dostarczają cennej próchnicy.
• Poprawiają strukturę gleby, zwiększając jej zdolność do magazynowania wody.
• Przyczyniają się do równomiernego i zdrowego wzrostu roślin.

3. Nawozy mineralne – kiedy zacząć

 

Nawozy mineralne typu NPK należy wprowadzać dopiero w kolejnym roku po posadzeniu. Umożliwi to odpowiedni rozwój korzeni, minimalizując ryzyko przenawożenia.

4. Rodzaj gleby a nawożenie

 

Podczas sadzenia należy zwrócić uwagę na typ gleby, w jakiej rosły tuje, ponieważ wpływa to na późniejsze zapotrzebowanie na nawozy:

Gleby lekkie (piaszczyste)

• Baloty miękkie i jasne.
• Tuje wymagają częstszego nawożenia, ponieważ woda wypłukuje składniki odżywcze z gleby.

Gleby żyzne (gliniaste, próchniczne)

• Baloty twarde i ciemne.
• Dostarczone nawozy są lepiej zatrzymywane przez glebę, co zmniejsza częstotliwość nawożenia.

Wskazówka: Tuje na glebach lekkich będą wymagały większych dawek nawozów mineralnych i częstszego nawożenia organicznego niż rośliny rosnące na glebach żyznych.

Więcej informacji o nawozach organicznych i mineralnych oraz ich cenach znajdziesz w artykule: Nawozy

IV. POMOC OD NATURY

 

Nawożenie roślin może przysporzyć wiele problemów i aby wyjść tym problemom naprzeciw i ułatwić dokarmianie roślin można skorzystać z pomocy, jaką oferuje przyroda. Chodzi o pomoc, którą przynoszą grzyby mikoryzowe, które mogą pomóc w rozwiązaniu tego problemu. 

Dla mniej doświadczonych ogrodników nawożenie może powodować wiele problemów przede wszystkim związanych z nieodpowiednim dozowaniem nawozów. Problem polega na dostarczaniu nawozu w złym czasie lub dozowaniu nieprawidłowych dawek powodujących przenawożenie, czyli nadmiar składników pokarmowych w glebie lub niedożywienie, czyli nie dobór składników pokarmowych w glebie.

Błędy te prowadzą do usychania lub osłabienia roślin, które są bardziej podatne na różne infekcje lub ataki szkodników. Dlatego właśnie prawidłowe nawożenie roślin odgrywa bardzo ważną  rolę w zapobieganiu ataków patogenów chorobotwórczych i szkodników.

W społeczeństwie krąży wiele bardzo popularnych, ale nie prawdziwych stereotypów, jednym z nich jest to, że mikoryza, czyli grzyby symbiotyczne to nawóz. Jest to nie prawda, ponieważ nawozy to związki organiczne lub mineralne (czasami mieszane), a mikoryza to organizmy żywe powszechnie występujące w przyrodzie. Mikoryza tworzy z roślinami symbiozę poprzez połączenie grzybni z korzeniem.

Po zaszczepieniu mikoryzy nawożenie może być wykonywane sporadycznie, ponieważ grzyby mikoryzowe przejmą rolę dostarczania składników odżywczych. Dzieje się tak, ponieważ grzyby mikoryzowe to żywe organizmy związujące się z roślinami na zawsze, żyjąc w symbiozie będą je wspomagać, a samo szczepienie mikoryzy wystarczy wykonać tylko raz.

Mikoryza to występująca od początków życia na Ziemi symbioza grzybów i roślin. Jest zjawiskiem naturalnym i powszechnie spotykanym w przyrodzie, grzybnia występuje niemal u 90% roślin żyjących w naturalnym środowisku. Dzięki grzybom rośliny mogły opanować wiele miejsc niesprzyjających wegetacji i rosnąć w najtrudniejszych warunkach, do takich można zaliczyć np. gleby kwaśne, jako naturalny stymulator wzrostu mikoryza zawsze pomaga.

Smaczniejsze i większe owoce drzew i krzewów owocowych, dlaczego by nie: Symbivit i Symbivit Tri dla 80% roślin w twoim ogrodzie np.: warzywa, zioła, drzewa i krzewy owocowe, ozdobne. Dla borówki amerykańskiej oraz roślin kwasolubnych Rhodovit, dla wybranych drzew Ectovit, dla trawy Turf comp.

Od 20 lat zajmuję się zawodowo roślinami i szczepiłem grzybnię od różnych producentów, a efekty były bardzo różne. Czasami było brak efektów, czasami rośliny wyglądały poprawnie a czasami rośliny potrafiły uschnąć, powodem była zła jakość szczepionek. Więcej na ten temat, ceny szczepionek 'Symbivit od firmy Symbion, np. jak wykonać szczepienie opisałem w artykule Żywopłot usycha co zrobić? Polecam również przeczytać artykuł Symbioza od Symbiom, w którym to opisałem inne szczepionki grzybów symbiotycznych. Dodam krótko, że grzyby możemy szczepić prawie z każdą rośliną. 

PODSUMOWANIE ARTYKUŁU

Ważne

Zaniechanie lub przenawożenie może doprowadzić do wystąpienia suszy fizjologicznej tj. żółknięcia, brązowienia i opadania pędów tui, w skrajnych przypadkach do uschnięcia roślin. 

Nawozy należy stosować w sposób zrównoważony zwracając uwagę nie tylko na potrzeby pokarmowe roślin, ale także na zasobność podłoża. Nie umiejętne nawożenie może prowadzić również do zasolenia podłoża. Więcej informacji na temat co to jest zasolenie podłoża, oraz susza fizjologiczna opisałem w artykule: Zasolenie gleby.

V. POPALONE KORZENIE

 

Termin "popalone korzenie" jest powszechnie używany do opisania uszkodzeń korzeni przez nawóz mineralny. Jest to dokładne określenie, ponieważ uszkodzenia korzeni przez nawóz mineralny mogą powodować śmierć komórek korzeniowych, podobnie jak oparzenia.

Do uszkodzeń korzeni mogą prowadzić następujące procesy

 

Oparzenia chemiczne: 

Nawozy mineralne mogą zawierać substancje chemiczne, które są toksyczne dla korzeni roślin. Te substancje chemiczne mogą powodować uszkodzenia komórek korzeniowych, prowadząc do ich śmierć.

• Mechanizm oparzenia chemicznego. Komórki korzeniowe są otoczone błoną komórkową, która chroni je przed szkodliwymi substancjami. Gdy nawóz mineralny zawiera toksyczne substancje chemiczne, te substancje mogą przedostać się przez błonę komórkową i uszkodzić DNA komórek korzeniowych. Uszkodzone DNA może powodować śmierć komórek korzeniowych.
• Objawy oparzenia chemicznego. Oparzenia chemiczne korzeni mogą powodować następujące objawy: żółknięcie lub brązowienie korzeni, opadanie korzeni i zahamowanie wzrostu rośliny. W skrajnych przypadkach śmierć rośliny.

Wysokie stężenie soli:

Nawozy mineralne mogą zawierać wysokie stężenie soli. Te sole mogą wyciągać wodę z komórek korzeniowych, powodując ich odwodnienie i śmierć.

• Mechanizm uszkodzenia korzeni przez wysokie stężenie soli. Komórki korzeniowe zawierają płyn o określonym stężeniu soli. Gdy nawóz mineralny zawiera wysokie stężenie soli, płyn w komórkach korzeniowych staje się zbyt słony. To powoduje, że woda przemieszcza się z komórek korzeniowych do gleby, powodując odwodnienie komórek. Odwodnione komórki korzeniowe mogą obumrzeć.
• Objawy uszkodzenia korzeni przez wysokie stężenie soli. Uszkodzenie korzeni przez wysokie stężenie soli, może powodować następujące objawy: żółknięcie lub brązowienie korzeni, opadanie korzeni i zahamowanie wzrostu rośliny. W skrajnych przypadkach uschnięcie rośliny.

Nawozy mineralne mogą zmieniać pH gleby. Zmiany pH mogą być szkodliwe dla niektórych roślin:

• Mechanizm uszkodzenia korzeni przez zmiany pH gleby. Różne rośliny preferują różne pH gleby. Gdy pH gleby jest zbyt niskie lub zbyt wysokie, może to powodować uszkodzenia korzeni roślin.
• Objawy uszkodzenia korzeni przez zmiany pH gleby. Uszkodzenie korzeni przez zmiany pH gleby, może powodować następujące objawy: żółknięcie lub brązowienie liści, opadanie liści, zahamowanie wzrostu rośliny. W skrajnych przypadkach śmierć rośliny

Nawóz mineralny może zawierać substancje toksyczne dla korzeni. Substancje toksyczne dla korzeni w nawozach mineralnych mogą pochodzić z różnych źródeł, mogą to być

 

Substancje pierwiastkowe:

Nawozy mineralne często zawierają pierwiastki, które są niezbędne dla roślin, ale w zbyt wysokich stężeniach mogą być toksyczne. Na przykład azotan amonu, który jest powszechnym składnikiem nawozów azotowych, może być toksyczny dla korzeni w stężeniach powyżej 200 ppm.

Substancje organiczne: 

Niektóre nawozy mineralne zawierają substancje organiczne, które mogą być toksyczne dla korzeni. Na przykład siarczan miedzi, który jest powszechnym składnikiem nawozów miedziowych, może być toksyczny dla korzeni w stężeniach powyżej 10 ppm.

Substancje chemiczne pomocnicze: 

Nawozy mineralne często zawierają substancje chemiczne pomocnicze, które są używane do poprawy ich właściwości, takie jak stabilność lub rozpuszczalność. Niektóre z tych substancji chemicznych mogą być toksyczne dla korzeni. Na przykład chlorek potasu, który jest powszechnym dodatkiem do nawozów potasowych, może być toksyczny dla korzeni w stężeniach powyżej 100 ppm.

Proces, w jaki substancje toksyczne w nawozie mineralnym zabijają korzenie, zależy od konkretnej substancji. Uogólniając substancje te mogą powodować 

uszkodzenia komórek korzeniowych na różne sposoby, w tym uszkodzenie błony komórkowej, interakcje z DNA i zmiany w metabolizmie komórkowym.

• Uszkodzenie błony komórkowej: Substancje toksyczne mogą uszkodzić błonę komórkową, która chroni komórki korzeniowe przed szkodliwymi substancjami. Uszkodzona błona komórkowa może powodować utratę wody i składników odżywczych z komórek, co może prowadzić do ich śmierci.
• Interakcje z DNA: Substancje toksyczne mogą wchodzić w interakcje z DNA komórek korzeniowych, powodując uszkodzenia lub mutacje. Uszkodzone lub zmutowane DNA może powodować problemy z metabolizmem komórkowym, co może prowadzić do ich śmierci.
• Zmiany w metabolizmie komórkowym: Substancje toksyczne mogą powodować zmiany w metabolizmie komórkowym, które mogą prowadzić do śmierci komórek. Na przykład substancje toksyczne mogą hamować syntezę białek lub RNA, co jest niezbędne dla przeżycia komórek.